Έννοιες των Φυσικών Επιστημών και η Διδακτική τους

Περιγραφή του μαθήματος

Το μάθημα έχει ως κεντρικό άξονα την ανάπτυξη της γνώσης για το φυσικό κόσμο από το παιδί της προσχολικής ηλικίας. Προσδιορίζονται θεμελιώδεις έννοιες της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών, όπως οι αντιλήψεις των παιδιών για φαινόμενα και έννοιες των φυσικών επιστημών και η θέση τους στη διδασκαλία, το εποικοδομητικό μοντέλο για τη μάθηση στις φυσικές επιστήμες, ο ρόλος της αναλογικής σκέψης και της γνωστικής σύγκρουσης ως διδακτικών εργαλείων και η ανάπτυξη δεξιοτήτων επιστημονικής σκέψης. Σχεδιάζονται, αναλύονται και αξιολογούνται διδακτικές δραστηριότητες και στρατηγικές για συγκεκριμένες έννοιες και φαινόμενα των φυσικών επιστημών.Σκοπός του μαθήματος είναι η ανάπτυξη και η χρήση των αρχών σχεδιασμού δραστηριοτήτων για τις Φυσικές Επιστήμες στο νηπιαγωγείο. Το μάθημα στοχεύει να: (α) εξοικειώσει τους/τις φοιτητές/τριες με βασικές επιστημονικές έννοιες και φαινόμενα, (β) να αναδείξει τη σημασία των προϋπαρχουσών αντιλήψεων των παιδιών στη διδασκαλία και στη μάθηση των Φυσικών Επιστημών, (γ) να εισαγάγει τις σύγχρονες θεωρίες, αρχές και εργαλεία για την εκπαίδευση στις Φυσικές Επιστήμες και (δ) να διασυνδέσει τις θεωρητικές αρχές της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών με τη διδακτική πρακτική.

Προσδοκώμενα αποτελέσματα

 Στη διάρκεια του μαθήματος οι φοιτήτριες και οι φοιτητές αναμένεται να

• κατανοήσουν το αντικείμενο και τους θεωρητικούς άξονες της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών και τις ιδιαιτερότητες προσέγγισής της στην προσχολική ηλικία
• αποσαφηνίσουν το νέο ρόλο που καλούνται να παίξουν ως εκπαιδευτικοί διδάσκοντας τις φυσικές επιστήμες
• εντοπίσουν βασικές διαφορές της παιδικής σκέψης από την επιστημονική
• αναγνωρίσουν τη σημασία των αντιλήψεων των παιδιών για τις έννοιες και τα φαινόμενα του φυσικού κόσμου στη διδασκαλία και τη μάθηση
• κατανοήσουν τις βασικές αρχές δόμησης δραστηριοτήτων για τις φυσικές επιστήμες και τα σχετικά διδακτικά εργαλεία
• εξασκηθούν στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση δραστηριοτήτων για την εκπαίδευση των μικρών παιδιών στις φυσικές επιστήμες.

Αξιολόγηση 

Η αξιολόγηση του μαθήματος περιλαμβάνει (α) γραπτές εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου και (β) παρουσίαση από τις/τους φοιτήτριες/τές σύντομης εργασίας.

 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία

• Adey, P. (2004). The professional development of teachers: Practice and theory. London: Kluwer Academic.
• Aikenhead, G. S. (1996). Science education: Border crossing into the subculture of science. Studies in Science Education, 27, 1– 52.
• Arons, A. (1990). Οδηγός Διδασκαλίας της Φυσικής. Αθήνα: Τροχαλία.
• Black, P., & Lucas, A. (1996). Children’s Informal Ideas in Science. London: Routledge.
• Driver, R., Guesne, E., & Tiberghien, A. (1993). Οι Ιδέες των Παιδιών στις Φυσικές Επιστήμες. Αθήνα: Τροχαλία.
• Driver R., Sqiures A., Rushworth P., & Wood-Robinson V. (1998). Οικοδομώντας τις Έννοιες των Φυσικών Επιστημών: Μια Παγκόσμια Σύνοψη των Ιδεών των Μαθητών. Αθήνα: Τυπωθήτω.
• Hewitt, P. (1992). Οι έννοιες της Φυσικής. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης.
• Καριώτογλου, Π. (2006). Παιδαγωγική Γνώση Περιεχομένου Φυσικών Επιστημών. Θεσσαλονίκη: Γράφημα.
• Matthews, M. (2007). Διδάσκοντας τις Φυσικές Επιστήμες. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο.
• Ραβάνης, Κ. (2001). Οι Φυσικές Επιστήμες στην Προσχολική Εκπαίδευση: Διδακτική και Γνωστική Προσέγγιση. Αθήνα: Τυπωθήτω.
• Ραβάνης, Κ. (2003). Δραστηριότητες για το Νηπιαγωγείο από τον Κόσμο της Φυσικής. Αθήνα: Δίπτυχο.
• Sutton, C. R. (2002). Οι Λέξεις, οι Φυσικές Επιστήμες και η Μάθηση. Αθήνα: Τυπωθήτω.
• Χρηστίδου, Β. (2005). Διδακτική των Φυσικών Επιστημών στην Προσχολική Εκπαίδευση. Βόλος: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας.

Εύδοξος

• Εισαγωγή στη Διδακτική και τη Διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών, Κ. Ραβάνης.
• Διδάσκοντας φυσικές επιστήμες, Matthews Michael.