Λογοτεχνία, Λόγος και Ιδεολογία

Περιγραφή του μαθήματος

 Το μάθημα αποτελεί εισαγωγή στις διαφορετικές έννοιες του όρου «ιδεολογία» και άλλες θεωρίες και έννοιες που αφορούν στους τρόπους με τους οποίους κατανοούμε, συγκροτούμε και βιώνουμε την ταυτότητά μας και τις κοινωνικές μας σχέσεις, όπως «λόγος», «κοινωνικό φαντασιακό», «ετερότητα». Η παράλληλη κριτική ανάγνωση λογοτεχνικών κειμένων στοχεύει στο να γίνουν κατανοητοί οι τρόποι με τους οποίους τα στοιχεία λογοτεχνικότητας (χαρακτηριστικά των λογοτεχνικών ειδών, συμβολική γλώσσα, αφήγηση, δομή, κατασκευή χαρακτήρων, μεταφορική γλώσσα, ρητορική, κλπ.), διαμεσολαβούν ή/και παράγουν ιδεολογία, ρητά ή άρρητα.

Αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτήτριες και οι φοιτητές αναμένεται:

• Να έχουν κατανοήσει τις διαφορετικές έννοιες του όρου «ιδεολογία» στο πλαίσιο των βασικών μαρξιστικών και μετα-μαρξιστικών κριτικών θεωριών, αλλά και να είναι σε θέση να συσχετίσουν την ιδεολογία με τις θεωρίες για τον «λόγο», όπως αυτός ορίζεται στο πλαίσιο μεταδομιστικών θεωρητικών επεξεργασιών.
• Να είναι σε θέση να εντοπίσουν τις ιδεολογικές διαμάχες που εμπεριέχουν τα λογοτεχνικά κείμενα, και την κυρίαρχη ιδεολογία που τα διέπει, τόσο τη ρητή όσο και την υφέρπουσα.
• Να έχουν κατανοήσει τη λειτουργία και τη συμβολή του λόγου και της λογοτεχνίας στη διαμόρφωση του «εαυτού» και του «άλλου, δηλαδή στις διαδικασίες «ετεροποίησης».
• Να έχουν μελετήσει σε βάθος πολλά αξιόλογα λογοτεχνικά κείμενα της ελληνικής και της διεθνούς παραγωγής και να είναι σε θέση να τα κρίνουν και να τα αξιολογήσουν.

Αξιολόγηση

Η αξιολόγηση του μαθήματος περιλαμβάνει (α) γραπτές εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου και (β) προφορική ανάλυση κειμένου. Υπάρχει η δυνατότητα εκπόνησης γραπτής προαιρετικής εργασίας για βελτίωση βαθμού.

Διδακτική Μεθοδολογία

Διαλέξεις και συζητήσεις. Άσκηση στην κριτική ανάλυση κειμένου και στην δοκιμιακή γραφή.

Δικτυακή θέση μαθήματος: https://eclass.uth.gr/courses/ECE_U_169/